สิ่งหนึ่งที่สำคัญที่สุดสำหรับการดำเนินธุรกิจก็คือเรื่องของ “นักบัญชี” ที่จะทำให้กิจการของคุณมีระบบที่ชัดเจน สามารถได้ถึงผลของการดำเนินการ วางแผนการเงินเพื่อจ่ายภาษีได้อย่างถูกต้องและตรงเวลา ช่วยให้เกิดความมั่นคงด้านธุรกิจรวมถึงฐานะด้านการเงินของกิจการ ในการทำบัญชีนั้น จะต้องมีผู้บันทึกรายงานทางการเงินที่เกิดขึ้นในการดำเนินกิจการ รายการต่างๆ เช่น รายรับ รายจ่าย เป็นต้น โดยการบันทึกรายการดังกล่าวที่ได้เกิดขึ้นในการดำเนินกิจการจะช่วยให้นักบัญชีนำมาใช้เป็นรายงานทางการเงิน การจัดทำงบกำไรขาดทุนและงบดุลที่จะแสดงถึงผลการดำเนินงานของธุรกิจ สามารถนำมาใช้ในการประเมินและวางแผนเกี่ยวกับกิจการในอนาคตรวมถึงวิเคราะห์แนวโน้มการเติบโตของธุรกิจ เป็นเครื่องมือสำหรับการวางแผนและตัดสินใจที่การทำบัญชีอย่างละเอียดจะทำให้คุณได้เห็นถึงข้อมูลในอดีต ช่วยให้ธุรกิจของคุณดำเนินกิจการได้อย่างมีประสิทธิภาพ อีกทั้งนักบัญชียังช่วยควบคุมค่าใช้จ่ายของธุรกิจ ได้เห็นถึงต้นทุนและค่าใช้จ่ายที่ชัดเจน สามารถที่จะตรวจสอบได้เสมอถึงรายการการใช้จ่ายต่างๆ รวมถึงในเรื่องของการเป็นสื่อกลางสำหรับการติดต่อธุรกิจ การจัดทำบัญชีอย่างถูกต้องจะสามารถใช้เป็นหลักฐานในการหาเงินทุนหรือติดต่อกับสถาบันการเงินและเจ้าหนี้ ยกตัวอย่างเช่น การขอสินเชื่อกับทางธนาคารเพื่อขยายกิจการ ที่ผู้ที่ทำบัญชีอย่างถูกต้องและสม่ำเสมอจะได้รับความน่าเชื่อถือและพิจารณาการอนุมัติได้ง่ายมากกว่า เป็นต้น
จะเห็นได้ว่านักบัญชีมีความสำคัญต่อการดำเนินธุรกิจอย่างมากและผู้ที่ต้องทำหน้าที่นี้ก็คือ “ผู้มีคุณสมบัตินักบัญชี” ที่จะต้องมีคุณสมบัติที่เหมาะสม มีความเชี่ยวชาญและเข้าใจในเรื่องการทำบัญชีภายใต้ระเบียบที่กำหนดไว้ ดังนั้น เราไปทำความรู้จักเกี่ยวกับนักบัญชีให้มากยิ่งขึ้นกัน
สิ่งที่ควรรู้เกี่ยวกับผู้มีคุณสมบัตินักบัญชี
นักบัญชี เป็นผู้ที่เป็นกำลังสำคัญในการดำเนินธุรกิจ นักบัญชีจะต้องจัดทำบัญชีอย่างถูกต้องพร้อมทั้งนำเสนอรายงานและข้อมูลทางบัญชีของนิติบุคคล ประสิทธิภาพในการทำงานของนักบัญชีจะส่งผลต่อข้อมูลทางด้านบัญชีที่ได้นำเสนอมาว่ามีคุณภาพมากน้อยเพียงใด ดังนั้น ผู้ที่มีคุณสมบัตินักบัญชีเท่านั้นที่ต้องมีการคัดสรรอย่างละเอียด เป็นผู้ที่มีความเชี่ยวชาญ มีความรู้และมีประสบการณ์ด้านการจัดทำบัญชี สามารถที่จะรายงานและนำเสนอเกี่ยวกับงบการเงินได้อย่างมีคุณภาพและถูกต้อง
ผู้มีคุณสมบัตินักบัญชี เป็นหน้าที่ที่มีความสำคัญอย่างมาก ซึ่งพระราชบัญญัติการบัญชีได้ตระหนักถึงหน้าที่และบทบาทที่สำคัญของนักบัญชี ที่จะต้องจัดทำบัญชีที่มีข้อมูลที่ถูกต้อง ดังนั้น จึงได้มีการกำหนดความรับผิดชอบและหน้าที่ของนักบัญชี ไว้อย่างละเอียดและชัดเจน โดยได้ระบุรายละเอียดเกี่ยวกับการแบ่งหน้าที่ ความรับผิดชอบ คุณสมบัติรวมถึงเงื่อนไขของนักบัญชี ไว้ตามกฏหมาย
คุณสมบัตินักบัญชีคืออะไร?
คุณสมบัตินักบัญชี คือ เป็นผู้รับผิดชอบในการจัดทำบัญชีของผู้ที่มีหน้าที่จัดทำบัญชี ไม่ว่าจะได้กระทำในฐานะที่เป็นลูกจ้างของผู้ที่มีหน้าที่จัดทำบัญชีหรือไม่ก็ตาม
ซึ่งนักบัญชี ได้แก่ บุคคลดังต่อไปนี้
- นักบัญชี ในกรณีที่เป็นพนักงานของผู้ที่มีหน้าจัดทำบัญชี คือ ผู้อำนวยการฝ่ายบัญชี, สมุห์บัญชี, หัวหน้าแผนกบัญชีและผู้ดำรงตำแหน่งที่เรียกชื่ออย่างอื่นที่มีหน้าที่ในการรับผิดชอบเช่นเดียวกับผู้ที่ดำรงตำแหน่งดังกล่าวในการจัดทำบัญชี
- นักบัญชี ในกรณีที่เป็นสำนักงานรับทำบัญชี ได้แก่
- หัวหน้าสำนักงาน ในกรณีที่สำนักงานมิได้จัดตั้งในรูปคณะบุคคล
- ผู้เป็นหุ้นส่วน ในกรณีที่สำนักงานจัดตั้งในรูปคณะบุคคล
- ผู้เป็นหุ้นส่วนหรือกรรมการ ในกรณีสำนักงานจัดตั้งในรูปนิติบุคคล
- ผู้ประกอบวิชาชีพ ในกรณีที่เป็นรับจ้างทำบัญชีอิสระหรือฟรีแลนซ์ที่เป็นบุคคลธรรมดา
- ผู้ช่วยนักบัญชีในกรณีที่นักบัญชีรับทำบัญชีมากกว่า 100 ราย ซึ่งผู้ช่วยทำบัญชีจะต้องมีคุณสมบัติที่เหมือนกับนักบัญชี
- บุคคลอื่นนอกเหนือกรณีข้างต้น จะมีหน้าที่ในการรับผิดชอบในการทำบัญชีของผู้ที่มีคุณสมบัตินักบัญชี
หน้าที่ของนักบัญชี
นักบัญชี จะต้องมีหน้าที่ที่ดำเนินงานเป็นประจำภายใต้ระเบียบการทำงานที่ถูกต้อง ดังต่อไปนี้
- นักบัญชีต้องจัดทำบัญชีให้แก่ผู้ที่มีหน้าที่จัดทำบัญชีเพื่อแสดงถึงฐานะทางการเงิน การเปลี่ยนแปลงของฐานะการเงินและผลการดำเนินการตามมาตรฐานในการทำบัญชีที่ถูกต้องและตรงตามความจริง ซึ่งเอกสารที่นักบัญชีใช้ในการลงบัญชีจะต้องครบถ้วนและถูกต้องทุกประการ
- นักบัญชีจะต้องลงรายการบัญชีให้ถูกต้องตามเงื่อนไข วิธีการและหลักเกณฑ์ที่กฎหมายได้กำหนดเอาไว้ คือ
- ใช้ภาษาไทยผู้ทำบัญชีจะต้องใช้ภาษาไทยในการจัดทำบัญชี ถ้าหากรายการในบัญชีเป็นภาษาต่างประเทศจะต้องมีภาษาไทยแสดงไว้รวมถึงลงรายการในรูปแบบของรหัสพร้อมกับคู่มือคำแปลรหัสให้เป็นภาษาไทยควบคู่ไปด้วย
- การลงรายการบัญชีผู้มีคุณสมบัตินักบัญชีจะต้องลงรายการในบัญชีด้วยหมึก การตีพิมพ์หรือดีดพิมพ์ หรือวิธีอื่นที่มีผลการแสดงรายงานที่คล้ายกัน
คุณสมบัตินักบัญชี
นักบัญชี มีการกำหนดคุณวุติการศึกษาของผู้ทำบัญชีที่สามารถรับทำบัญชีได้ ดังต่อไปนี้
1. คุณวุฒิของนักบัญชี
1.1 ผู้ทำบัญชีวุฒิขั้นต่ำอนุปริญญาหรือประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง (ปวส) สาขาการบัญชีและสามารถที่จะจัดทำบัญชีได้ตามเงื่อนไข ต่อไปนี้
- ห้างหุ้นส่วนจดทะเบียน ซึ่งมีทุนจดทะเบียนไม่เกิน 5 ล้านบาทหรือมีสินทรัพย์ไม่เกิน 30 ล้านหรือมีรายได้รวมไม่เกิน 30 ล้านบาท
- บริษัทจำกัดที่ได้จัดตั้งขึ้นตามกฎหมายไทย ซึ่งมีทุนในการจดทะเบียนไม่เกิน 5 ล้านบาทหรือมีสินทรัพย์ไม่เกิน 30 ล้านหรือมีรายได้รวมไม่เกิน 30 ล้านบาท
1.2 นักบัญชีวุฒิปริญญาตรี สาขาการบัญชี สามารถจัดทำบัญชีได้ทุกนิติบุคคล
2. คุณสมบัติอื่นๆ ของนักบัญชี
2.1 มีภูมิลำเนาหรือที่อยู่ในราชอาณาจักรไทย
2.2 มีความรู้ด้านภาษาไทยที่เพียงพอต่อการเป็นนักบัญชี
2.3 ไม่เคยต้องโทษที่มีคำพิพากษาถึงที่สุดให้จำกัดคุกเนื่องจากกระทำความผิดตามกฏหมายว่าด้วยการบัญชีหรือกฏหมายว่าด้วยผู้สอบบัญชีและกฏหมายว่าด้วยวิชาชีพบัญชี
คุณสมบัติในการทำงานของนักบัญชี
นอกจากคุณสมบัติด้านวุฒิการศึกษาและอื่นๆ ตามที่กฎหมายได้กำหนดแล้ว การเลือกผู้มีคุณสมบัตินักบัญชีสำหรับกิจการและหรือผู้ที่มีหน้าที่จัดทำบัญชี ควรมีคุณสมบัติและอุปนิสัยที่ผ่านการพิจารณาอย่างละเอียด คือ
- นักบัญชีจะต้องมีความซื่อสัตย์ต่อจรรยาบรรณวิชาชีพ นักบัญชีจะต้องรับรู้เกี่ยวกับตัวเลขและการเคลื่อนไหวด้านการเงินขององค์กรหรือผู้ที่ต้องทำบัญชีอยู่ตลอดเวลา ดังนั้น นักบัญชีที่ดีจะต้องไม่เปิดเผยข้อมูลใดๆ ที่เกี่ยวกับองค์กรในด้านการเงินให้บุคคลที่สามหรืออื่นๆ เด็ดขาด
- นักบัญชีควรมีความอดทน รับผิดชอบ และขยันในการทำงานเกี่ยวกับบัญชีให้ตรงตามกำหนดเวลาและถูกต้อง
- นักบัญชีจะต้องมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับหลักการทำบัญชีที่ถูกต้อง มีความแม่นยำและมีความรู้เกี่ยวกับบริษัทที่จะต้องนำมาประยุกต์เข้าด้วยกันในการจัดทำบัญชี
- นักบัญชีที่ดีควรมีความละเอียดและรอบคอบในการรับมอบเอกสารการเงินหรือการมอบเอกสารด้านการเงิน จัดเก็บเอกสารในที่ปลอดภัย
เงื่อนไขในการเป็นนักบัญชี
นักบัญชี จะต้องปฏิบัติตามเงื่อนไขในการเป็นนักบัญชี โดยมีรายละเอียดเบื้องต้น ดังต่อไปนี้
- นักบัญชีจะต้องเป็นสมาชิกวิชาชีพบัญชีหรือได้ขึ้นทะเบียนไว้กับสภาวิชาชีพบัญชี โดยนับตั้งแต่วันเริ่มทำบัญชี นักบัญชีจะต้องแจ้งรายละเอียดที่เกี่ยวข้องกับการจัดทำบัญชีทางระบบอิเล็กทรอนิกส์ที่เว็บไซต์กรมพัฒนาธุรกิจการค้าพร้อมสำเนาหลักฐานภายในระยะเวลา 30 วัน
- กรณีที่มีการเปลี่ยนรายการที่ได้ลงทะเบียนหรือแจ้งไว้รวมถึงการยกเลิกเกี่ยวกับการรายละเอียดที่เกี่ยวข้อง นักบัญชีจะต้องแจ้งการเปลี่ยนผ่านทางระบบอิเล็กทรอนิกส์ที่เว็บไซต์กรมพัฒนาธุรกิจการค้าพร้อมสำเนาหลักฐานภายใน 30 วันนับตั้งแต่วันที่มีการเปลี่ยนแปลง
- นักบัญชีจะต้องยืนยันรายชื่อของผู้ที่มีหน้าที่จัดทำบัญชีที่ตนได้รับทำบัญชีพร้อมทั้งสถานภาพการขึ้นทะเบียนกับสภาวิชาชีพและสถานภาพการเป็นสมาชิกสภาวิชาชีพผ่านทางระบบอิเล็กทรอนิกส์ที่เว็บไซต์กรมพัฒนาธุรกิจการค้า ภายในระยะเวลา 30 วัน นับตั้งแต่วันสิ้นปีปฏิทินเป็นประจำทุกปี
- นักบัญชีจะต้องเข้ารับการพัฒนาความรู้ต่อเนื่องทางวิชาชีพทางบัญชีไม่น้อยกว่า 12 ชั่วโมงต่อปี ซึ่งจะมีการแจ้งผ่านทางเว็บไซต์กรมพัฒนาธุรกิจการค้าพร้อมกับแสดงหลักฐานการพัฒนาความรู้
- นักบัญชีจะต้องรับทำบัญชีให้กับผู้ที่มีหน้าที่ในการจัดทำบัญชีไม่เกิน 100 รายต่อปี
บทสรุป
เรื่องการดำเนินธุรกิจนักบัญชี มีบทบาทสำคัญต่อการทำธุรกิจอย่างมาก ดังนั้น การเลือกใช้บริการบริษัทรับทำบัญชีหรือว่าจ้างผู้ทำบัญชีจะต้องมีการศึกษาคุณสมบัติอย่างละเอียดเพื่อให้คุณมั่นใจได้ถึงมาตรฐานการทำงานและคุณภาพของบัญชีที่ได้รับ📌Station Accout – เรารับทำบัญชีมาตรฐานสูงสุด™